وقتی مردم با شلیک توپ افطار می‌کردند
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۳۴۴۳۵
به گزارش«مبلغ»، آغاز ماه رمضان، ماه مهمانی خداوند برای مسلمانان جهان از اهمیت بسیاری داشته است. برای بسیاری در کشورهای اسلامی این ماه، ماه معنویت، عبادت و پاکی و در عین حال جشن و سرور و دیدوبازدید نیز بوده است. چنین جایگاه خاصی بوده که ماه رمضان را برای قرن‌ها با آداب‌ورسوم ویژه و خاصی همراه کرده است، سنت‌هایی که بسیاری تاکنون نیز زنده مانده و برخی نیز اگرچه به فراموشی سپرده‌شده اما بار دیگر احیا شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ایکنا نوشت: اعلام حلول ماه مبارک رمضان، ساعت افطار و سحر و همچنین ساعت آغاز روزه‌داری ازجمله اموری است که با آداب‌ورسوم ویژه‌ای در هر کشور همراه بوده است. یکی از مهم‌ترین این آداب‌ورسوم شلیک توپ رمضان است که در بسیاری از کشورها در هنگام حلول ماه مبارک و همچنین در طول این ماه پربرکت در ساعت افطار، سحر و آغاز روزه‌داری انجام می‌شده است. رسمی که برخی قدمت آن را به بیش از ۶ قرن پیش می‌رسانند. برخی نیز آن را رسمی متأخرتر توصیف کرده که از اواسط قرن هجدهم آغاز شده با این حال این رسم کهن تاکنون نیز در بسیاری از کشورهای جهان رواج دارد.
تاریخچه آغاز شلیک توپ در ماه مبارک رمضان
به گفته بسیاری از مورخان قاهره اولین شهری است که شلیک توپ در ماه مبارک رمضان در آن آغاز شده است. تاریخچه آغاز شلیک توپ در ماه رمضان در قاهره سه روایت مختلف دارد.
به اعتقاد برخی در سال ۱۴۳۳ در دوران حکمرانی ممالیک و در دوره سلطنت سلطان «خوش‌قدم»، یکی از امرای آلمانی توپی به او اهدا کرد و آزمایش توپ به صورت تصادفی در حین اذان مغرب و وقت افطار انجام شد. مردم قاهره تصور کردند که شلیک توپ در این ساعت رسم جدیدی به قصد آگاه ساختن آنها از زمان افطار است و برخی برای سپاسگزاری به دربار سلطان رفتند و او که از این اقدام خرسند شده بود دستور داد تا در هنگام افطار و سحر برای مطلع ساختن مردم توپ شلیک کنند. پس از مدتی توپ خراب شد و شلیک توپ متوقف شدند. مردم هیئتی را انتخاب کردند تا به دربار رفته و از سلطان بخواهند، شلیک توپ را از سر بگیرد، آنها به دربار رفتند و با همسر سلطان که حاج فاطمه نام داشت دیدار کردند و او درخواست مردم را به گوش سلطان رساند، و سلطان نیز توپی به این کار اختصاص داد. ازاین‌رو توپ رمضان در بین مردم قاهره به توپ حاج فاطمه شهرت یافت.
روایت دیگر این است که بعضی از سربازان در عهد اسماعیل پاشا خدیو مصر در حال تمیز کردن توپ بودند که ناگهان گلوله‌ای از آن شلیک شد که تصادفاً در هنگام اذان مغرب قاهره بود، مردم تصور کردند که حکومت رسم جدیدی برای اعلام وقت افطار ایجاد کرده است، فاطمه دختر خدیو اسماعیل وقتی سخن‌ها را شنید از این فکر استقبال و پدر خود را ترغیب کرد تا فرمانی برای شلیک توپ در ایام افطار و سحر صادر کند. خدیو اسماعیل نیز چنین فرمانی صادر کرد و از آن زمان در هنگام افطار و سحر همچنین مراسم و اعیاد مهم دیگر با شلیک توپ همراه شد.
و روایت دیگر این است که شلیک توپ رمضان به عهد محمدعلی پاشا در مصر برمی‌گردد و این امر نیز تصادفی بود چون وقتی توپی از آلمان رسیده بود آنها خواستند تا توپ را امتحان کنند و شلیک توپ تصادفاً در هنگام اذان مغرب یکی از روزهای رمضان بود و مردم تصور کردند که این رسم جدیدی است و حکومت می‌خواهد شیوه جدیدی برای اطلاع دادن به مردم برای افطار در پیش بگیرد و بعد از آن حکومت نیز از این فکر استقبال کرد و سپس بعد از آن این رسم در اواخر قرن نوزدهم به شام رفت و بعدها بغداد، کویت، یمن، سودان و دیگر کشورها نیز از این رسم تقلید کردند.
شلیک توپ تاکنون در قاهره ادامه دارد و مردم این شهر همچنان با شنیدن صدای توپ از زمان افطار آگاه می‌شوند.
شلیک توپ در دمشق
برخی از مورخان اعتقاد دارند که شلیک توپ افطار از دمشق آغاز شده است. شلیک توپ برای اولین بار در زمان اسعد پاشا العظم، والی دمشق در سال ۱۷۴۲ م در دمشق آغاز شد. روزی که هلال ماه رمضان بعد از شام رؤیت شده است، اسعد پاشا دستور داد توپ‌ها را شلیک کنند تا مردم را از رؤیت هلال ماه رمضان آگاه کند. ساکنان دمشق با صدای توپ‌ها وحشت‌زده و متحیر از خواب بیدار شدند، و به خیابان آمدند تا علت شلیک توپ را بدانند و وقتی از موضوع مطلع شدند، درب مغازه‌ها را باز کردند و پس‌ازآن این سنت همچنان ادامه یافت و به بخشی از سنت ماه رمضان در دمشق تبدیل شد.
اولین جایی که توپ رمضان در دمشق گذاشته شد بر بام ارگ دمشق بود و به دلیل کوچک بودن شهر در آن زمان و قرار گرفتن محله‌های آن در اطراف ارگ صدای توپ در سراسر دمشق شنیده می‌شد.
در دوران استعمار فرانسه، ارگ دمشق به پادگان نظامی ارتش فرانسه تبدیل شد و توپ به تپه سیار دمشق منتقل شد و پس از گسترش شهر، یک توپ دیگر وجود نداشت، بنابراین توپ دیگری در دروازه کیسان نزدیک دروازه شرقی قرار داده شد و بعداً در جاهای دیگر قرار گرفت تا اینکه تعداد آنها به ۱۷ توپ رسید. این توپ‌ها امروز منطقه‌ای به نام پارک توپ‌ها نگهداری می‌شوند.
شلیک توپ افطار در قدس شریف
شلیک توپ در قدس شریف به بیش از ۱۳۰ سال قبل و به عهد عثمانی بازمی‌گردد. افتخار شلیک توپ در قدس به خانواده صندوقه اختصاص دارد که به صورت موروثی از پدر به پسر انتقال می‌یابد و تاکنون نیز در این خانواده باقی مانده است. رژیم صهیونیستی از سال ۲۰۰۰ محدودیت‌هایی علیه شلیک توپ وضع کرده است اما بیشتر اهل قدس همچنان به این سنت پایبند هستند.
توپ رمضان قدس در کنار مقبره شهدا و در کنار مسجدالاقصی قرار دارد و در هنگام ماه رمضان در افطار و سحر شلیک می‌شود. شلیک این توپ یک رمز و نماد مهم برای اهالی قدس است و مردم نیز به آن عادت کرده‌اند، گفته می‌شود ۹۰ درصد مردم قدس شریف تا صدای توپ افطار را نشنوند افطار نمی‌کنند.
شلیک توپ در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس
کویتی‌ها از سال ۱۹۰۷ و در زمان سلطنت شیخ مبارک الصباح شروع به استفاده از توپ برای تعیین زمان افطار و شام کردند. عادل السعدون، مورخ کویتی، در کتاب «دایرة المعارف نخستین‌های کویت» می‌گوید: «علی بن عقب بن علی الخزرجی اولین کسی بود که توپ رمضان را در کویت شلیک کرد و استفاده از آن را از عثمانی‌ها آموخت.
مورخان در خصوص ظهور توپ رمضان در کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس و به طور خاص امارات تصریح کرده‌اند که استفاده از توپ برای اعلام فرا رسیدن ماه مبارک رمضان تا حدودی جدید و به دوران استعمار انگلیسی و تأسیس امارت ساحل بازمی‌گردد.
شلیک توپ در یمن
در قرن هفدهم میلادی برای نخستین بار شاهد حضور این رسم در یمن هستیم. عثمانی‌ها با خود این آیین را به یمن آوردند و این رسم بعدها نیز ادامه یافت. در دوران حکومت امامان زیدی و همچنین دیگر دولت‌ها در یمن همچنان شلیک توپ رمضان به عنوان یک سنت مهم برای آگاه ساختن مردم از هنگام افطار و سحر تداوم یافت. توپ رمضان ابتدا در قصر غمدان در صنعا قرار داشت. بعدها به کوه نقم در صنعا انتقال یافت. سپس در دامنه کوه عیبان و کنن و دیگر مناطق صنعا قرار گرفت. این توپ در هنگام افطار شلیک می‌شود، با درگرفتن جنگ داخلی شلیک توپ رمضان در یمن متوقف شده است.
شلیک توپ در مکه
شلیک توپ در مکه از فراز کوهی انجام می‌شود که کوه «المدفع» (به معنای توپ) نامیده می‌شود.
با شروع ماه رمضان، توپ هفت بار شلیک می‌شود. در هنگام افطار، یک‌بار و در هنگام سحر نیز یک‌بار شلیک می‌شود، و دو شلیک نیز بعد از سحر در آغاز زمان روزه‌داری انجام می‌شود. در شب عید فطر نیز توپ رمضان هفت بار شلیک می‌شود و صبح روز عید فطر نیز شاهد شلیک پنج گلوله توپ هستیم.
شلیک توپ در استانبول
به گفته مورخان ترکیه، شلیک توپ در این کشور به سال ۱۸۳۵ بازمی‌گردد. سلطان محمود ثانی، سلطان عثمانی در شب قندیل یعنی شب میلاد پیامبر دستور داد تا مردم را با شلیک توپ از آغاز این مناسبت آگاه کنند. به دستور سلطان از غروب روز قندیل تا فردای آن پنج بار توپ شلیک شد.
این ایده بسیار مورد تحسین مردم آن دوره قرار گرفت و سلطان را بر آن داشت که در مواقع افطار و روزه در ماه رمضان از آن استفاده کند و این امر از آن زمان تا به امروز به یک سنت ثابت تبدیل شده است.
اگرچه این سنت تا به امروز ادامه دارد، اما توپ دیگر در زمان آغاز روزه‌داری شلیک نمی‌شود. اولین محل شلیک توپ رمضان در ترکیه بود.
توپ افطار رمضان در زمان سلطنت سلطان محمود ثانی برای نخستین بار از قلعه آناتولی واقع در ساحل تنگه بسفر شلیک شده است.
در آستانه ماه مبارک رمضان در موزه پلیس شهر قاهره نمایشگاهی از توپ‌های افطار در جهان اسلام برگزار شده است.
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1883009منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: ماه رمضان مسلمان روزه ماه مبارک رمضان هنگام افطار شلیک توپ رمضان توپ رمضان شلیک می شود شلیک توپ افطار و سحر شلیک توپ روزه داری توپ افطار ماه رمضان صدای توپ آغاز شد توپ ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۳۴۴۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سردار رادان : چشم مردم وقتی به بی حیایی عادت کند، آرام آرام غیرت گرفته می شود/ ما باید از مادران آینده صیانت کنیم
فرمانده کل انتظامی کشور در اجتماع بزرگ مردم قم به ویژه بانوان در حرم حضرت معصومه(س) در حمایت از طرح نور گفت: حجاب و عفاف موضوعی کاملاً فرهنگی و اجتماعی است و دشمن در تلاش است موضوع حجاب را به مسئله امنیتی تبدیل کند. به گزارش خبرگزاری پلیس؛ فرمانده کل انتظامی کشور در اجتماع بزرگ مردم قم به ویژه بانوان در حرم حضرت معصومه(س) در حمایت از طرح نور گفت: حجاب و عفاف موضوعی کاملاً فرهنگی و اجتماعی است و دشمن در تلاش است موضوع حجاب را به مسئله امنیتی تبدیل کند. سردار احمدرضا رادان در اجتماع ۶ هزار نفری مردم قم در صحن آئینه حضرت معصومه(س) در حمایت از طرح نور فراجا حضور یافت و بیان داشت: فراجا طرح نور را با قوت ادامه می‌دهد. وی در ابتدای صحبت های خود گفت: سپاسگزار و قدردان محبت شما عزیزان خواهران، برادران، علماء، فضلا، رزمندگان و آحاد مردم هستیم. خدا را شاکریم که قدم در راهی گذاشته‌ایم در راه سخت پرپیچ و پر فراز و نشیبی که مردم انقلابی این راه پر فراز و نشیب را درک کردند و در حمایت از پلیس به میدان آمدند. سردار رادان: چشم مردم وقتی به بی حیایی عادت کند، آرام آرام غیرت گرفته می شود، محیط برای فرد بیننده عادی می شود وقتی محیط برای مردان و زنان باغیرت ما عادی شد یعنی یک ارزش شکل می گیرد در جایی که بی ارزش ترین، ارزش ها از منظر دین و قرآن و اسلام است. فرمانده کل انتظامی در ادامه گفت: دشمن تلاش فراوان کرد که در این معرکه به گونه ای جلوه کند که پلیس تنها است اما مردم این خط بطلان را بر افکار پلید دشمن کشیدند که مردم در کنار پلیس، با پلیس، برای پلیس و همراه و همگام با پلیس هستند. سردار رادان افزود: بدانیم در معرکه های مختلف دشمن به این نتیجه رسیده است که نبرد رویارو با ایران اسلامی به جز شکست هیچ چیز در بر ندارد و از همین رو وارد جنگ فرهنگی شده است. دشمنان تلاش دارند دو بال از ما گرفته بشود اولین بال، بال حیا و عفت است و دومین بال، بال غیرت است. وی گفت: چشم مردم وقتی به بی حیایی عادت کند، آرام آرام غیرت گرفته می شود، محیط برای فرد بیننده عادی می شود وقتی محیط برای مردان و زنان باغیرت ما عادی شد یعنی یک ارزش شکل می گیرد در جایی که بی ارزش ترین، ارزش ها از منظر دین و قرآن و اسلام است. بنابر اعلام خبرگزاری پلیس، سردار رادان گفت: آیا این دختران وطن، دشمنان ما هستند، هرگز، اینها دختران ما هستند که مورد هدف هجمه دشمن قرار گرفتند تا بتوانند سرباز بی جیره و مواجب آنان باشند ما در حقیقت داریم حفظ و صیانت از دختران میهن اسلامی مان را انجام می‌دهیم از دخترانی که مادران آینده این مرز و بوم هستند، از مادران آینده ای که بایستی رزمنده پرور، شجاع پرور، میهن دوست پرور و اسلام دوست باشند. وی با بیان این که عده ای قصد دارند عفاف و حجاب را یک مسئله امنیتی جا بیندازند، بیان داشت: بنده رسماً اعلام می کنم، رسماً بدانید ما موضوع حجاب و عفاف را یک موضوع کاملاً فرهنگی و کاملاً اجتماعی می بینیم، اصلاً انتظامی و امنیتی نمی بینیم. فرمانده کل انتظامی اظهار داشت: در برابر هجمه ای که به حیا، عفت و غیرت ایران اسلامی و مردم ایران اسلامی ما وارد شده فقط انتظامی نباید وارد میدان دفاع باشد. همه برای صیانت از دختران وطن در برابر دشمن ماموریم و در آینده نزدیک پشت پرده های این جریان را از قاب تلویزیون خواهید دید کسانی که می آیند دختران ما را خارج می برند و رایگان آموزش می دهند تا در جامعه طوری باشند که قبح بی شرمی و بی حیایی و بی غیرتی را بگیرند. دشمن با برنامه ریزی وارد شده است. وی افزود: ۳۱ دستگاه مسئول راهکارهای اجرایی حجاب و عفاف بوده که اگر به تکالیف خودشان عمل می کردند امروز شاهد چنین صحنه هایی در خیابان نبودیم. فرمانده کل انتظامی گفت: از حمایت دستگاه قضا و رئیس جمهور محترم برای حمایت از انتظامی در اجرای این طرح تشکر می کنم. معمولاً هیچ رئیس جمهوری این کار را نمی کند چون اعتقاد دارد بایستی کاری کند که رای داشته باشد، ولی رئیس جمهور محترم واقعاً حساب این را نکرده و ایستاده تا حیا، دین، عفت در جامعه ساری و جاری شود. فرمانده کل انتظامی در ادامه از حمایت وزیر کشور نیز تقدیر کرد و گفت: از صداوسیمایی که به میدان آمده، از اصحاب رسانه و قلم به دستانی که بر علیه مزدوران قلم می زنند نه برای مزدوران تشکر می کنم. وی افزود: کسانی هستند که برای مزدوران قلم می زنند و به این قلم زدشان هم افتخار می کنند و توجه ندارند که فردای قیامت، کلمات و حرف های این مقالات، این جملاتی را که می آورند بایستی پاسخگوی آن باشند در محضر پروردگار، چگونه می شود بی حیایی را ترویج کرد با ادبیاتی زیبا و بعد انتظار داشت قیامتی امین داشت. فرمانده کل انتظامی بیان داشت: چنین است که بایستی عزم و اراده مان را در برابر صیانت از دختران میهن‌مان قرار بدهیم، من اینجا در حرم حضرت معصومه(س) در برابر متدین و انقلابیونی که برخی از آنها امروز اینجا هستند و در برابر خانواده شهدا، خانواده جانبازان، خانواده رزمندگان، علماء، صلحاء و در حرم خانم حضرت معصومه (س) قسم یاد می کنم تمام توان را برای احیای دین و ارزش های میهن اسلامی مان خواهیم گذاشت و از این راه عقب نشینی نخواهیم داشت و هیچ اراده ای، تهمتی، افترایی، هیچ سرزنشی و شماتتی ما را از این راه پر فیضی که حضرت حق در برابرمان قرار داده به عقب نخواهد راند. وی در بخش پایانی سخنان خود گفت: اگر در طرح نور به دنبال حجاب و عفاف و صیانت از دختران و خواهران خودمان هستیم علیه اراذل و اوباش، سارقان و برهم زنندگان نظم و امنیت عمومی جامعه هم تلاش می کنیم. کانال عصر ایران در تلگرام
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»